aurkitu ahal ditugun arazo batzuk: eragozpen artikulatorioak

Eragozpen artikulatorioak

Dislalia: Jatorri funtzionaleko fonema baten ahozkapenaren asaldura iraunkorra da dislalia, hau da, ez dela existitzen eragozpen organikorik mugimendu artikulatorioaren burutzapenean. Terminologia hau, lau urtetatik aplikatzen da, eta hiru taldetan sailkatu daiteke:

- Ahanzte: Haurrak ez du ezer ahoskatzen fonemari dagokion lekuan, adibidez gazteleraz:

carro: / k a – o /

-Ordezkapena: Haurrak fonema bat beste fonemaz ordezkatzen du, normalean aurreko fonema batez, adibidez gazteleraz:

zapato: / f a p a t o /
casa: / t a s a /

-Ordezkapena fonema “bizkarkoi” batez: haurrak fonemaren ordez, bere hizkuntzaren sistema fonetikoan agertzen ez den soinua emititzen du.

Asaldura hauen etiologia:

-Haurrak “entzumen fonetiko” txarra du, txarto desberdintzen ditu soinuak eta/edo fonemak. Honek, soinu edo fonema batzuk nahastera eta erantzun okerra aukeratzera eramango dio.
-Haurrak zailtasun psiko-motriz generala edo hautakorra aurkezten du, eta honek, koordinazio gehiago behar duten fonemak ahoskatzeko zailtasunak ekartzen dizkio.

Heldugabetasun artikulatorioa: ume batzuen artikulazioaren atzerapena heldugabea da, eta nahiz eta errepikatutako fonemak ahoskatzen ondo jakin, hitzak eta esaldiak ahantzi edo nahasten dituzte, eraikitzen ari diren bitartean. Eragozpen honen ezaugarri berezienak, fonemen edo silaben ahanzketa (pistola: / p i – t o l a / , caramelo: / c a – m e l o / ) , fonemen intoxikaketa ( quítate: / t i t a t e /, difícil: / d i f i f i l /, zapato: / p a p a t o / ) eta alderanzketa silabikoa ( makina: / m a n i k a /, telefono: / t e f e l o n o /) dira.

Azken honen etiologia, dislaliaren oso antzekoa da. Eragozpen funtzional guztietan bezala, ez dira aspektu sozialak eta afektiboak ahaztu egin behar, artikulazioaren irakaskuntzan parte hartzen dutenak.